Kiruna w Szwecji

Kiruna to miasto położone w północnej części Szwecji w regionie Norrbotten. Jest to największa w szwedzkiej części Laponii a zarazem najbardziej wysunięta na północ kraju miejscowość. Położona na brzegu jeziora Luossajarvi, u podnóża gór Kiirunavaara i Luossavaara, słynie z najrozleglejszych na świecie kopalń rud żelaza, upraw w nieużywanych, podziemnych chodnikach grzybów shiitake, wyciągów narciarskich, lodowego hotelu Jukkasjärvi czy bajecznych zórz polarnych.

Początki miejscowość szacuje się ponad 100 lat temu. Pierwsi osadnicy pojawili się już na początku XVII wieku ale ze względu na trudne warunki atmosferyczne niewiele się tam działo. W wydobyciu rud przeszkadzał znajdujący się w żelazie fosfor. Dopiero pod koniec XIX wieku, kiedy opracowano metodę jak uzyskiwać czyste żelazo z rud z fosforem teren ten zyskał na znaczeniu. Kopalnie w Kirunie i Gällivare, potrzebowały pracowników, dlatego zaczęto budować coraz to więcej osiedli robotniczych. Prócz baraków mieszkalnych zaczęły powstawać sklepy, kina czy miejsca wyposażone w odpowiedni sprzęt do pracy.

W 1890 roku rozpoczęła swoją działalność istniejąca do dzisiaj firma Luossavaara-Kiirunavaara AB (LKAB), zajmująca się wydobyciem rud żelaza. Zarządzająca kopalnią firma to jeden z największych dostawców tego towaru do Unii Europejskiej. Rudy żelaza z Kiruny sięgają czystości na poziomie 70 procent, podczas gdy zwykle poziom ten wynosi 30-40 procent. Powoduje to lokalną anomalię magnetyczną.

W Kirunie w latach 1907-1961 oraz 1984-1993 funkcjonowała najbardziej wysunięta na północ Szwecji linia tramwajowa.

W 2004 roku podjęto decyzję o konieczności przeniesienia części miasta. Początkowo planowano przenieść centrum na północ, jednak w 2010 roku zmieniono decyzję na kierunek wschodni. Całe przedsięwzięcie ma trwać minimum 30 lat. Przyczyną jest powolne obniżanie się obszarów skorupy ziemskiej spowodowane wydobyciem rud żelaza. Decyzja przeniesienia obejmuje ok. 3200 domów, 750 miejsc noclegowych, zabytkowy kościół, centrum handlowe miasta czy bibliotekę miejską. Część budynków mieszkalnych zostanie rozebrana a ich właściciele, którzy otrzymali 125% wartości nieruchomości, będą mogli kupić nowe domy w bezpiecznej strefie. Niektóre z budynków zostaną w całości przeniesione w nowe miejsce. Dotyczy to m. in. wieży zegarowej czy zabytkowego kościoła. Koszt całej tej operacji pokryje LKAB. Szacuje się go wstępnie na milion dolarów.

W mieście, którego nazwa pochodzi od ptaka, białej pardwy, nazywanej przez Lapończyków giron jest wiele miejsc wartych zobaczenia. Kilkakrotnie odbyły się tutaj zawody Pucharu Świata w biegach narciarskich. W nieużywanych korytarzach kopalni znajduje się muzeum. Wzorowany na lapońskim namiocie, drewniany kościół z 1912 roku zachwyca malowidłami stworzonymi przez księcia Eugena.

Przyciągającą wielu turystów atrakcją jest hotel lodowy w Jukkasjärvi. Co roku w grudniu budowany jest z wielkich brył lodowych, robionych w specjalnych metalowych formach. W kwietniu hotel roztapia się, by pod koniec roku wybudować go na nowo w innym kształcie. Wewnątrz panuje temperatura -5 stopni Celsjusza.

Niedaleko znajduje się Park Narodowy Abisko, ustanowiony jako jeden z pierwszych w 1909 roku w Szwecji. Park z trzech stron otoczony jest przez pasma górskie, natomiast w północnej części znajduje się jezioro Torneträsk, które jest cztery razy większe niż powierzchnia samego parku.

Do Kiruny można dostać się na trzy sposoby. Port lotniczy znajduje się około 9 km od centrum miasta i posiada regularne połączenia ze Sztokholmem, Lulea, Ostersund i Tromso. Trasa E10 przebiegająca przez Kirunę łączy norweskie Å w gminie Moskenes z Lulea. Z oddalonej o ok. 300 m od centrum stacji kolejowej można dostać się linią kolejową Malmsbanan, codziennymi pociągami do Sztokholmu, Göteborga czy Narwiku.

Bez wątpienia warto wybrać się do Kiruny by zobaczyć miasto nim zostanie ono przeniesione w nowe miejsce.

Komentarze

Dodaj komentarz

Imię:

Komentarz: